top of page

Cahier W.O. warm houden

Het cahier W.O. is een flexibel werkinstrument. Dat betekent dat elke school naargelang de context en het pedagogisch project afspraken maakt over hoe de leerlingen de eindtermen voor wereldoriëntatie zullen bereiken. Elke school moet zo'n afsprakenkader vastleggen in het cahier W.O., dat afsprakenkader kan wel veranderen doorheen de tijd. De implementatiegids begeleidt teams in het samenstellen van die afspraken. Maar daarmee is de kous niet af. Hoe houd je het cahier W.O. warm?

Nieuwe collega's?

Zijn er nieuwe collega's op je school die nog niet vertrouwd zijn met het cahier W.O.? Put inspiratie uit de mogelijke tips en oefeningen hieronder:

​

  1. Het cahier W.O. doorlezen is sowieso een must. Deze pagina is volledig gewijd aan 'het cahier W.O. leren kennen'. Aansluitend kan je nieuwe begeleiders aanraden de online training 'Werken met cahier W.O.' te volgen.

  2. Laat hen met de leerspiraal wandelen door de school en op zoek gaan naar fysieke tekenen van leren. Die verbinden ze dan met de cognitieve niveaus van de leerspiraal. Je kan dit als start van het schooljaar zelfs nog eens met het hele team doen, en hen in duo’s laten reflecteren. Altijd een fijne oefening!

  3. Bekijk samen de mindmap van de W.O.-waaier (de volledige mindmap op blz. 6 of per deeldomein). Je kan hen activiteiten laten verzinnen bij de kernwoorden of hen laten nadenken welke Freinettechnieken extra ondersteunend zijn voor bepaalde deeldomeinen.

  4. Bespreek met hen de schijnbare paradox tussen ervaringsgericht werken en doelgericht werken, of ook: het verhaal van Jef & Jos. Laat hen hun agenda overlopen en concrete activiteiten verbinden met deze spanning. Benadruk vooral dat de spanning oké is en dat de leidraad altijd het welbevinden en de betrokkenheid van de kinderen is. Je kan daarna ook in gesprek gaan over hoe de school een leeromgeving creëert die zich leent om ervaringsgericht doelen te bereiken. 

  5. Aansluitend op het verhaal van Jef & Jos kan je met hen in gesprek gaan over de drie sporen. Het schema 'Wereldoriëntatie op drie sporen'  kan je hierbij bespreken. Het toont hoe de klasinrichting en de vaste technieken (zoals project) maar ook lesjes en aanbodgestuurde oefeningen kunnen bijdragen aan het ervaringsgericht bereiken van de eindtermen van W.O.

​

W.O.-waaier

Samen met enkele begeleiders herschikten we de ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor wereldoriëntatie in een handig instrument. Ze werden samengevat in een mindmap en eenvoudiger geformuleerd: de W.O.-waaier. â€‹Blader er met je collega's eens door, gebruik het bij de keuze van een project of laat het rondslingeren in de klas om het zo geregeld eens vast te pakken. Je kan zelfs, met oudere leerlingen, de eindtermen erbij halen om hen een zicht te geven op wat er nog geleerd moet worden. De pictogrammen uit de W.O.-waaier kan je ook uithangen in de klas om een project te situeren met de groep. Bestel hier een W.O.-waaier.

​

Met de leerspiraal op pad

Neem er de leerspiraal uit het cahier W.O. bij en ga, alleen of met een collega, even op pad: door je klas, door de gang, over de speelplaats. Waar zie je kansen voor wereldoriëntatie? Welke cognitieve doelen en niveaus kan je ontwaren? Download hier de leerspiraal in PDF.

​

Bijv. mogen leerlingen mee nieuw spelmateriaal kiezen voor op de speelplaats? Dan kan je werken aan eindtermen rond verkeer en techniek, maar ook rond tijd (Waar speelden onze ouders mee?) en mens (Is het materiaal om samen of alleen te gebruiken?). De leerlingen leren zo niet alleen spelmateriaal gebruiken, maar ook analyseren en evalueren op hun leerspiraal. Op zoek naar een ander voorbeeld? Je vindt er hier enkele.

​

Hoe maak jij focusdoelen?

In het cahier W.O. staat dat tussendoelen voor W.O. al doende  en samen met de klasgroep worden gemaakt. Zo kan er in een project rond het weer samen met de klasgroep doelen bepaald worden die opbouwen naar eindtermen over weer en klimaat. Dit noemen we focusdoelen: ze staan specifiek in de focus, worden expliciet en intentioneel nagestreefd en liefst bereikt met de hele klasgroep. Meer weten over focusdoelen? Klik dan hier.

bottom of page