Wat is registratie? Wat is evaluatie?
De soepele leerlijnen zijn in werking, het cahier W.O. wordt èègebruikt om wereldoriëntatie waar te maken in jullie school op een doelgerichte en ervaringsgerichte manier. Maar hoe weet je wanneer een kind een doel of eindterm daadwerkelijk bereikt heeft? Hoe krijg je zicht op de aangeraakte doelen en wanneer grijp je in?

 

Deze oefening gaat ervan uit dat jullie evaluatiebeleid en rapportsysteem past bij jullie pedagogisch project en kwaliteitsvol is zoals de onderwijsinspectie dit omschrijft in de rubrieken ontwikkeling stimuleren en resultaten en effecten. Wanneer dit niet het geval is, focus je beter eerst daarop met behulp van het extra materiaal onderaan deze pagina of eventueel door begeleiding aan te vragen bij de pedagogische begeleidingsdienst van FOPEM.

​

Opdracht

Om het cahier W.O. te implementeren denk je als school ook best na over registratie: datgene wat je aanbiedt aan de leerlingen. De link met evaluatie is heel sterk. Evaluatie zou je eerder kunnen omschrijven als dat deel van je aanbod dat aangekomen is in het hoofd en het lijf van de kinderen.

​

Begrippen leren kennen

Verdeel de volgende woorden over het team: 

rapport, brede evaluatie, leerlingvolgsysteem, registratie, studievoortgang, leerwinst, effecten,

brede persoonsontwikkeling, feedback, leerdoelen. ​

Maak een kleine woordspin van elk begrip. Verduidelijk die aan elkaar. Doe een poging om de woorden te rangschikken volgens een systeem naar keuze:

van de eerste tot de laatste stap in een proces

van belangrijk tot onbelangrijk voor jullie pedagogisch project

van gemakkelijk tot moeilijk voor het team

van sterk aanwezig op school tot helemaal afwezig op school

​

Het risico van onderwijs

Reflecteer samen over onderstaand citaat:

"Onderwijs gaat niet om het vullen van een vat, maar om het ontsteken van een vuur. Onderwijs is geen interactie tussen robots, maar een ontmoeting tussen mensen. Leerlingen zijn geen objecten die moeten worden getraind en gedisciplineerd, maar het zijn handelende en verantwoordelijke subjecten, individuen. Er is dus altijd een risico in het onderwijzen of opvoeden van mensen, je kan nooit met 100 procent zekerheid voorspellen wat er zal gebeuren of hoe een leerling zal ontwikkelen. Maar het is een prachtig risico, het is een zwakheid, een kwetsbaarheid die onderwijs net mogelijk maakt. Als we alles zouden willen voorspellen, meten en monitoren dan bestaat onderwijs als dusdanig niet meer." 

(vrije interpretatie van Het prachtige risico van onderwijs van Gert Biesta). Je leest hier meer.

​

Enkele richtvragen:

Wat wil en moet je weten over het leerproces als school als kwaliteitsvolle organisatie?

Wat wil en moet je weten over het leerproces als team om je onderwijspraktijk af te stemmen op de (individuele leerling(en)?

Wat wil, hoef of kan je niet weten en is dus deel van het prachtige risico van onderwijs waar het citaat over gaat?

Probeer als team tot één schooleigen definitie te komen van registreren en evalueren.

​

Succescriteria

Het cahier W.O. geeft scholen de kans om buiten de lijntjes te kleuren en vrij na te denken over hoe ze de eindtermen voor wereldoriëntatie bereiken en tegelijk methodeonderwijs realiseren. De nieuwe instrumenten zoals de leerspiraal en de soepele leerlijnen geven vaak aanleiding tot een nieuwe blik op evaluatie en een nieuwe manier van registreren. 

Stel met het (kern)team succescriteria op voor een registratiesysteem en een evaluatiebeleid voor wereldoriëntatie. De kans is groot dat het gesprek aanleiding geeft tot andere onderwerpen. Die brede inbedding is sterk! Probeer voor deze oefening jullie toch te focussen op registratie en evaluatie in het kader van het cahier W.O

​

Extra materiaal

Tijdens de studiedag Inclusief onderwijs: iedereen mee? die FOPEM organiseerde i.s.m. HOWEST gaf pedagogisch begeleider Vincent Vandevyvere een werkwinkel rond breed evalueren. Ondertussen ontwikkelden enkele coördinatoren samen met pedagogisch begeleider Vincent Vandevyvere en ondersteund door onderzoekers van het Impetus-project (deze onderzoeksgroep van de UGent werkt rond de zelfdeterminatietheorie) een reflectie-instrument over breed evalueren. Je vindt dit gloednieuwe instrument terug op onze vormingswebsite in De Collectie.

​

Het Steunpunt Diversiteit en Leren (verbonden aan UGent) biedt wetenschappelijk onderbouwde ondersteuning aan in het omgaan met diversiteit. Ze hebben een coachingspakket 'Breed evalueren' met verschillende modules: breed observeren, evalueren om te leren, reflecteren, feedback, scoren en rapporteren. Je vindt ook hier schatten aan bruikbaar materiaal om een breder gesprek te voeren over jullie evaluatiebeleid, en bij uitbreiding: manier van registreren.